VANCUNG PENNAK THAWNGTHA - Part (2)

VANCUNG PENNAK   THAWNGTHA - Part (2)
Cate Tuan Za Kip Thawng

IV. Pennak thawngtha cu Israel caah a si an ti.

Hi cawnpiaknak hi mitam nawn nih an i tlaih ih, cu caah cun Bawipa nih hiti hin thla nan cam awk a si lai tiah a kan cawnpiak mi “Vancung khua ih a ummi kan pa....Na pennak tlung cang ko seh” ti hna khi kan nih Gentiles mi krifabu nih cam awk a si lo tiah an ti. Pennak cu Israel ca a si caah kan nih he aa pehtlai lo mi a si tiah an cawnpiak tawn hna.

Hiti hin zoh tuah hnik uh sih law a tha lai.

(1) Biakam hlun cawnpiak ning.

Exodus. 19: 4-6 chung bia kan zoh tik ah Moses sin ah Pathian nih Israel mi kong ah a chim mi bia kan hmuh khawh. “Israel mi cu, Izip mi cungah ka tuah mi thil kha nan hngalh; cun mupi nih a fa kha a thla in a cawi bantuk in kan cawi hna i ka sin kan phak pi hna kha nan hngalh fawn. Cucaah ka nawlbia kha nan ngaih i ka biakamnak kha nan zulh ahcun, ka mi hrimhrim nan si lai. Vawlei hi a dihlak in ka ta a si, a si nain, ka thim mi miphun cu nanmah hi nan si lai. Nannih cu tlangbawi bantuk in ka rian a tuanmi miphun nan si lai i keimah sin i pekchanhmi nan si lai,’ a ti. tiah chim hna” a ti.


Hi bia kan zoh tik ah Israel mi cu Pathian thim mi a miphun hrimhrim an si kha theih khawh a si. Vawlei hi a dihlak in Bawipa ta a si dih ko na in cu chung in Israel miphun hi cu Pathian nih a mah miphun bulce le a ta hrimhrim siawk ah a thim mi miphun an si ko. Vawlei hrimhrim ah hin  Pathian nih cu miphun cu ngeih in cu a miphun nih cu Pathian nawlngeihnak tang ah le a pennak tang ah um ih Amah nih pen le uk ding hi Pathian nih a thim hnawhchan cu a si ko. Cu caah Biakamhlun cawnpiak ning ah cun pennak hi cu Israel miphun caah Pathian tinhmi a si ti in a langh ter ko.

Hika ih “Tlangbawi bantuk in ka rian nan tuan lai” a ti mi hi mirang Baibal tamdeuh ah cun “Ye shall be a kingdom of Priests unto me” ti a si ih a sullam cu “Nannih cu keimah caah tlangbawi in a khat mi pennak nan si lai” ti tluk khi a si. Chim duh mi cu Israel miphun cu Pathianpennak chung minung an si lai ih cu pennak chung a ummi a miphun nih cun Pathian cu tlangbawi bantuk in a rian an quan piak lai ti nak a si. Israel caah pennak cu Pathian nih a ruah mi a si ti cu Biakam hlun chung ah a tu kan tarlan mi Baibal bungcang chung zong ah si seh, Israel hna tuanbia zohhliah tik zong ah si seh theih khawh a si.


(2) Biakamthar Cawnpiak ning

Biakam hlun ah cun Pennak hi Israel miphun ca si in a langh ter. Hi Pathian thimmi miphun hna cung ah  hin Pathian nih a tinhmi a tlam a tlin ter kho lo.A dawt mi a mi hna nih lam an pial tak lengmang ko.

Cucaah Biakamthar chan a hung phak tik ah cun pennak hi Israel hna kutchung in chuh i miphun dang sin ih pek ding in Pathian bia ah hmuh khawh a si. Matthai. 21:43 ah “Cu caah hi ti hin kanchimh hna: Nannih cu Pathian Pennak kha chuh nan si lai i thei thate in a tlai ding mi kha pek an si lai” a si lo ah “Thei qhate in a tlai ding mi miphun dang sin ah pek a si lai” a ti.

Hi nih a fian ter mi cu Israel miphun hna sin in pennak cu Bawipa nih miphun dang sin ah a pek lai ti hi a si.


(3) Zei miphun hidah Biakamtharah Bawipa nih  a thim mi miphun an si?

Mitampi nih phung kan chim tik ah le, thla kan cam tik ah “Laimi a daw tu Pathian” ti te hna le “Laimi cu Pathian thim mi miphun kan si” ti te hna hi an hman ka theih pah lengmang. Khawi ka Baibal khi dah chirhchan ah an vai lak hnga ka ti ih lung ar in an ka um ter tawn. Hi bantuk thlacam hi cu “phundaw” thlacam ka ti. Hibantuk thawngtha an chimh mi cu “Laiphun thawngtha” a si ko lai ka ti. Khawi ka Baibal hmanh ah a hlei in Pathian nih laimi a dawt deuh nak le a thim mi kan si nak hi hmuh khawh in a um lo. Mipi i lawm hna seh ti ih mipi uarphun ih Pathian sin si lo ih mipi sin ih thla an cam tu khin ka hei hmuh piak ko hna. Ka palh hnga dik maw?

U le nau hna nihin Biakamthar chan ah cun Laimi zong, Kawlmiphun zong, Mirang zong, Minak zong, Israel siseh Gentiles si seh Bawipa nih a thim ti lo. Cu nak cun miphun vialte tu khi Vailam cung ah a kai pi dih hna ih a donghnak a phak ter dih a si. A pum in vailam cung ah miphun thleidan nak vial te a hrawh dih cikcek.

Baibal chung ah “Chuahkehnak lei in Gentiles a si mi hna, hlan ah zei nan rak si kha i philh hlah u. Nannih cu Judah mi nih cuarpar tanlo an rak in ti hna, anmah cu cuarpar tan kan si an rak i ti, cuarpar tan ti nih a sawh duh mi cu mi nih an  pum cung ih an tuah mi kha a si. Kha lio ah khan cun Khrih he nan rak i then. Ram dang mi nan rak si i Pathian thim mi hna chung ah khan nan rak i tel lo. Pathian nih a mi hna sinah a tuah mi biakamnak cungah bunhmi biakam mi chungah khan tinvo zeihmanh nan rak ngei lo. Hi vawlei cung ah hin ruahchannak ngei lo le Pathian ngei lo in khua nan rak sa. Sihmansehlaw a tu cu Khrih Jesuh he nan i pehtlaihnak thawngin lamhlatpi i a rak um tawn mi kha Khrih thihnak nih lamnai te ah an chiah cang hna. Judah mi le Gentiles mi kha miphun phun khat ah a ser hna thawngin Khrih nih kannih cu daihnak a kan pek.  Anmah a thentu hna vanpang, ral a si ter pengtu hna kha, a pum hrimhrim in a  chimh....Cu ti ih a tuah cu, hi miphun pahnih hna chung hin a mah he aa pehtlai mi miphun pakhat a thar ser i cu ti cun daihnak um ter kha a duh ca ah a si.Vailam cung i a thihnak in Khrih nih an i ralnak kha a hrawh; vailamtahnak cun cu miphun pahnih hna cu pumkhat ah a fonh hna i Pathian sinah a kirpi than hna (Ef. 2:11-16)” tiah a ti.

A fiang tuk ko lo maw? A hlan ah cun Pathian thimmi miphun chung ah kan rak i tel bak lo hih. Sihmansehlaw nihin ah cun cu a rak thim mi miphun, Israel, zong Gentiles mi he tiah annih phun, kei phun, ti um ti lo ding in MIPHUN THAR PAKHAT ah a ser. Vailamtah nak in miphun vialte a hrawh dih ih MIPHUN thar pakhat a ser mi miphun kha pei “PENNAK CU THEI THA TE IN A TLAI MI MIPHUN DANG SIN AH KA PEK LAI” a ti mi miphun cu a si cu.

IPet. 2:9 nak ah “Sihmansehlaw nannih cu thimmi miphun, Siangpahrang tlangbawi, miphun thiang, Pathian miphun hrimhrim nan si.” a ti. Ex. 19:6 chung ih “Tlangbawi” ti le “ Ka miphun hrimhrim nan si lai” ti te hna kha Peter cakuat nih cun Israel miphun si tilo in Pathian miphun, vailamtahnak ih Khrih thawhqhannak  nih a hrin chuahmi, miphun thar tu a si tiah akan cawnpiak.

Cu caah nihin Krifabu chan ah cun pennak cu Pathian nih Israel sin in a lak in miphundang, theitha a tlai mi, Pathian miphun, phundang in kan chim ah cun, Krifabu (Khrih ih a pum a si mi) sin ah a pek cang.

Vailamtahnak nih a hrin chuah mi miphun thar cu mitampi fonh mipakhat a si. Cu cu Khrih le a Krifabu hi a si. Krifabu cu Khrih pum a si ih, Krifabu ih a lu cu Khrih a si ve. Lu le takpum cu then khawh a si lo. Khrih kan lu a simi nih zeizong vialte a tlin ter ih, Khrih hrimhrim a tlin nak cu a pum a si mi Krifabu ah cun a si. Ef. 1:23.

Baibal nih miphun thleidan nak cu Khrih nih a pum in a hrawh a ti. A pum cu Krifabu a si ah cun krifabu ah cun miphun thleidan nak a um lo ti nak a si. Nihin buram le krifabu a dannak cu buram cu miphun le holh deuh in i fonh cio a si. Krifabu ah cun phun le holh nih hmun a la kho lo. Khrih pum a si caah a pum ah cun miphun i ral nak le thleidannak cu a hrawh. Cu Khrih ih a pum le a mah Khrih i fonh ih pumkhat a tling mi khi Pathian miphun tiah Biakamthar nih a ti mi a si. Cu miphun sin ah cun Pathian nih a pennak cu a pek cang. Hallelujah!



V. Pennak he a pehtlai in hman mi biafang kong  ah.

Hiti hin cawnpiak nak a um than hoi. Johan nih ca a tial tik ah “ZUNGZAL NUNNAK” tiah a hman ih, Luke nih a tial tik ah “PATHIAN PENNAK” tiah a ti ve. Matthai nih a tial tik ah “VANCUNG PENNAK” tiah a hman, an chimh duh mi cu aakhat dih mi a si ko tiah an ti.

Pathian pennak le vancung pennak hi aakhat ti khawh a si ih a chungmuru a dannak bel theihthiam a hau. Hiti hin a tawinak in langhter uh sih law a tha lai.

Pathian pennak luhkhawh nak ding ah cun kanmah lei nih pek awk a herhmi a man pakhat hmanh a um lo. Manlo in Jesuh nih velngeihnak in a kan tuahpiak mi a si. Laksawng a si. Minung nih kan i porhhlawtkhawh nak ding le ka ti ve ruangah ti khawh mi zei hmanh kan ngei lo.

Ef. 2:8-9 chung ah “Nannih cu vel an ngeih hna caah an khamh hna i khamhnak nan hmuh cu a mah nan i bochan caah a si. Khamhnak nan hmuh mi cu nanmah tuah mi a si lo, Pathian laksawng a si. Hi kong ah hin nan i porhhlawt khawh mi zeihmanh a um lo, zeicahtiah nanmah tuannak thawngin nan hmuhmi a si lo.” a kan ti.

Johan. 3:3,5 chung ah Jesuh nih cun, “Biatak kan chimh: Ahohmanh hrin qhan a si lo ahcun Pathian Pennak kha a hmu kho lai lo,” tiah a ti.“Ahohmanh ti le thlarau in hrin a si lo ahcun Pathian Pennak chungah cun a lut kho lai lo” a ti rih. Pathian pennak chung luhnak ding lam cu hrinqhannak hi a si. HRIN ti mi umzia cu kan theih cio ko lai dah ka ti. Kan nu le nih thlahra chung an kan pawi ih a caan a zat tik ah AN KAN HRIN. Kan chuak ti biafang ka hmang lem lai lo. Zeicah tiah, kan hungchuak ka ti tik ah cun keimah ten qan i lak riangmang ih nu paw chung in vawlei khuaceu chung ih a hung chuak mi ka lo sual lai. Ka tan le tan lo hmanh kei cu ka thei lo. A ka hringtu ka nu tu harnak le temhinnak tampi he a tang ih a ka hrin tu hi a si deuh. 

Cu bantuk cun Khrih nih vailamtahnak ah harnak le tempinnak le thisen le thihnak tiang tuar bu in thlarau ah a kan hrinthan mi kan si.
Kan mah lei tuahkhawh mi zeihmanh a um lo. Kan theihnak rian a quankhawh hlan pi ah hringtu nu nih a kan hrin cang. Kan hung zat tik ah an kan chimh ih kan zumh si ko.


Sihmansehlaw Vancungpennak luhnak kong Jesuh Khrih nih a kan chimh tik ah a lak in, man lo in a ngah ti lo. Pathian pennak cu manlo in hrinthan kan si nak thawng in luhkhawh a si. Hrin kan si tik ah a kan hring tu innchungkhar minung si awk ah zei hmanh man pek a hau lo teh. An kan hrin cangka in a kan hringtu innchungkhar mi kan si colh ko. Vancung Pennak bel cuticun a si deuh loh. Matthai. 13:44 ah “Vancung Pennak cu lo chung i thuh mi rothil bantuk a si. Mi pakhat khat nih a  vaa hmuh sual tikah a khuh than ta tawn. A lung aa lawmh tuk caah a ngeih mi thil vial te kha a zorh hna i a va kal than i a lo ningin a va cawk,” tiah Jesuh nih a ti.

Matthai. 13:45 chung zong ah “Vancung Pennak cu lungvar a tha phun a kawl mipa bantuk a si fawn. A tha ngaingai mi kha a hmuh tik ah a kal i a ngeih mi thil vial te kha a zuar i cu lungvar cu a cawk” a ti fawn. Hi nih a langhter mi cu Vancung Pennak hmuh ding le a chung ih luh ve ding ah cun zeimaw tal cu man pek a hau ti nak a si. Aih, ngieh mi vial te pei zuar dih a hauh cu. Matthai. 7:21 chung zong ah “Bawipa, Bawipa,” tiah a ka ti mi poh in vancun Pennak chungah an lut dih lai, ti nak a si lo, sihmanhsehlaw vancung khua i a um mi ka Pa nih tuahhna seh ti a duh mi a tuah mi lawnglawng kha an lut lai a ti.

Cun a dang ka langh ter rih tuah hnik lai. Zungzal nunnak ti mi rengreng cu a biafang zoh in theih khawh a si. Zungzal a nguh mi, a hmun mi, a tlau kho ti lo mi nunnak ti nak a si. Cu zungzalnunnak a ngei cang mi cu a sunghqhan ti lai lo Jn. 3:36. Pathian nih a kut chung ah a chiah cang mi cu a ho hmanh nih an chut kho ti lai lo, Pathian bia nih fiang te in a chim (Jn. 10:10,27). Jesuh cu nunnak men hmanh si lo in nunnak duhdim pek awk ah pei a rat cu.Khamhnak a tlau kho maw? Zungzal nunnak sunghthan khawh a si maw? ti te hna nihin  zumtu biatak pemlo pawl nih an buai pi lengmangmi hi buai awk a um lo. Pathian velngeihnak a fiangtaktak lo mi an si caah a si. Khamh an si hi an that khawh le an fel khawh caah a si rua tiah an ruah caah a si. That deuh poh in van phan lai bantuk ruahnak, sual deuh poh ih hell tla ding ih i ruah than qung. Aw cu tluk retheih cu!. Na zumhnak cu Khrih nih an tuah piak mi cung ah hram na bunh lo ih na felnak le na thatnak cung ah na bunh ca ah na fek khawh lo nak a si cu. Thetse cung inn cu thlitu le ruah le tilian nih a hrawh kho. Lungpi cung ah hram a bunh mi tu cu a hmun ko lai. Khrih hi kan zumhnak a hram a si.

Ka langhter duhmi tucu zungzal nunnak cu sunghkhawh a si ti lo ti hi a si. Zungzal a nguh mi nun a kan pek caah kan Pathian cu hlorh in um chin ko seh. A ka zum mi cu an thi ti lai lo ti hi Jesuh bia, lih a tel lo mi a si ih zumhawk a tlak mi a si.

Sihmansehlaw Vancungpennak tu cu a chung a phan cang mi zong a leng ah um than khawh a si. A co cia mi zongnih sunghthan khawh a si ti hi Baibal cawnpiak ning a si.

Matthai. 13:1 nak in kan rel tik ah Thlaici vorhtu bianabia kan hmuh khawh. Hi ka ah thlaici hi mitampi nih khamhnak thawngtha ah a ruat mi kan um. Unau hi ka ih vorhmi thlaici hi khamhnak thawngtha an ti tung in khamhnak a tlaukholo timi cawnpiaknak zumhfawn tung cu a kalh mi zumhnak a si hnga lo maw. Lungcung in a tla mi hna cu hramthuk a bunh ih a thlak khawh lo caah ni nih a linh ih a car ih a thi ko lo maw. Khamhnak thawngtha si seh law khamhcangmi zong a tlau than ih, khamhnak zong a sunghthan khawh ti a hau lai cuh.

Si lo, hi ka ih thlaici cu khamhnak thawngtha thlai ci a si lo. Biatak zong a si lo. PENNAK THAWNTHA thlaici tu asi tiah Baibal rori nih a chim (Mt. 13:18). A fiang mi cu Vancung pennak thlaici cu a tlak tik ah ram phun li in a um ti nak a si. A za pi in a tu ah kan langhter rih lai lo. Lungcung ih a tla mi thlaici cu a thi than kho. Vancung Pennak a cocang mi nih a sungh than kho. Zungzal nunnak bel a sungh kho lo.
Pathian pennak le Vancung Pennak hi aa lo ko tung ih aakhat lo mi an si nak tlawmpal tahchunnak in ka langhter tuah lai. Pathian Pennak cu Kawlram pumpi hi a si tiah ruat. Cun Vancung Pennak cu Lairam a si tiah ruat. Kawlram pennak chung ah States le Divisions dangdang tampi a um ti kha philh hlah.

Cu ti a si ah cun Kawlram pumpi huap ih uktu cu mi pakhat a si. A uknak tang ah States le Division cio ah nawlngei tu dangdang a mah aiawh in a chiah dih hna ih nawlngeihnak, uknak nawl a pek hna. Pathian pennak chung ah cun a pumpuluk in pennak nawl a ngei tu cu Pathian kan pa hi a si. Vancung Pennak cu Pathian pennak pumpuluk chung ih ram cheukhat khi a si. Kawlram uk chung ih Lairam bantuk kan hei ti ko lai. Cu Vancung Pennak ah cun Jesuh Khrih hi Bawi a si. Vancung Pennak cu Vancung lei ih nawlngeih nak nih hi vawlei ah ramri ngei in a uknak le a pennak hmun le ram le minung hna khi a chim duh mi a si. Krifa vialte hi vancung lei ngawlngeihnak nih a uk kho dih lo cu tah. Mah le bu le phu cio in General Secretary hna, President hna Founder hna an ngeih cio. Jesuh zong nih hi vawlei ah Lu a tlaihnak hmun le nawl zakhat ah zakhat bak in a ngeih khawh nak hmun a ngei ve. Cucu a krifabu hi a si.

Rangoon ih a um mi zong nih Kawlram mi ka si a ti khawh ve. Ziah? Kawlram chung ah pei a um ve ko cu. A si na in Rangoon ah a hran te in rampi uk tu si lo in nawlngei tu dang a um rih. Lairam ih a um mi zong nih Kawlram mi ka si a ti khawh ve. Ziah? Lairam cu Kawlrampi ukchung ih ramthen pakhat  pei a si ve cu.Cu caah Lairam hi Kawlram kan ti tik ah kan palh lo. A si na in thuk deuh le a hleice deuh ih focus kan duh tik ah cun Kawlram ti ti lo in Lairam kan ti lai. Cu ti lo ah cun Kawlram ti lawng ih kan ti thiamthiam ko ah cun Ayerawadi zong a si kho, Mandalay Daing zong a si kho cuh. Rangoon zong a si kho cuh. Lairam cu kawlram a si, Mandalay cu kawlram a si. Rangoon cu kawlram a si. Sihmansehlaw Lairam cu Mandalay ram a si kho lo. Mandalay um mi nih Lairam ah ka um a ti kho lo. Kawlram chung ih ramthen chung cio ah cun umnak a khat ti lo.

Cu ve bantuk in thlarau in hrinqhan a si mi poh cu Pathian pennak (Kawlram) chung ah kan um dih, kan phan dih cio. Sihmansehlaw Vancung Pennak (Lairam, ramthen pakhat bantuk) ah cun Pathian pennak (Kawlram) chung ih ummi pohpoh an um lo.

Jesuh nih pei a ti ko khah. Kei cu tuukhal tha ka si. Tukhal tha cu a tuu hna caah a lu hloh kha a sian. Man phalh in hlan chom mi kha cu tukhal a si lo ca le tuu kha a ta an si lo caah, cenghngia a rat kha a hmuh tikah a zaam i tuu kha a lek tak hna. Cu tik ah cenghngia nih cun tuu cu a seh hna i a qhek dih hna. Hlanchommi cu hlanchom mi lawng a si caah le tuu kha an zawn a ruah hna lo caah a tli ko... Ka tuu kha ka hngalh hna i annih nih an ka hngalh ve. Hi tuuruun chung i a um lo mi ka ta a si mi tuu dang an um a ti.

Tuurun ruun hnih an um ti nak a si cu. Tuukhal zong phunhnih an um ti a fiang ko hih. Tuurun a pakhatnak cu Jesuh Khrih tuukhal tha nih a khalh mi tuutuun a si. Hi tuuruun nih cun Khrih a mah rori tuukhal a tuan nak a KRIFABU hi a chim duh mi a si. A dang tuuruun pakhat cu manphalh in hlanchom mi tuukhal nih a khalh mi tuuruun a si. A tuu pawl cu Jesuh ta an si ko na in a khal tu cu Jesuh a si lo. Man phalh mi pawl nih an khalh mi a si. Unau na mit fim seh. Bawipa nih in hmuh ter cang seh. Jesuh tuu ah ruun hnih kan um ti nak a si. Jesuh rori nih a khalh mi tuuruun, KRIHFABU le manphalh ih hlanchom mi nih an hlan mi tuuruun, BURAM ti in.

Jesuh amah rori nih a tuu hna cu khalh an duh cang. Jesuh tuu si ko bu ih manphalh mi tuukhal deu hna ih khalh mi zumtu unau, Jesuh nih “Annih zong kha ka ratpi ve hrimhrim hna lai” a ti. KRIH TUURUUN hna Khrih nih a tlon ter nak le a khalh nak TUUHRUANG, chung ah Jesuh tuukhal qha nih ratpi an duh cang. “Ka aw an ngaih lai ih” a ti. Hlanchommi aw le mipi tamdeuh lungtlinnak in aupimi aw ngaih an siang ti lo. “Tuukhal pakhat tang ah” a ti, Jesuh tuukhal tang rori ah. “Tuuruun ruun khat ah” KRIFABU A TAK HI PAKHAT LAWNGLAWNG a um kho. Jesuh nih TUUKHAL  a tuan lo nak tuuruun cu Jesuh tuurun kan ti kho lai lo. Kan ti khawhlo lawng a si lo. A si in a si kho hrimhrim lo.Hiti ih a tuu hna cung ih pennak nawl ngeih a duh nak lungput hi pei nihin ah a fialmi hna nih an aupi mi pennak thawngtha cu a si ve cu. Amen!